Rodzaje ubytku słuchu – czy znasz je wszystkie?

Wymieniamy cztery główne typy ubytku słuchu, w zależności od jego lokalizacji:

• przewodzeniowy,
• zmysłowo-nerwowy (odbiorczy),
• mieszany,
• centralny.

Niedosłuch przewodzeniowy

Wada słuchu nazywana niedosłuchem przewodzeniowym obejmuje dysfunkcje na poziomie ucha zewnętrznego lub środkowego. W wyniku tych dysfunkcji fale dźwiękowe nie mogą być przekazywane do ucha wewnętrznego. Przyczyną może być uszkodzenie, nieprawidłowa anatomia, infekcja, płyn w uchu, ciało obce, czy też czop powstały z nagromadzonej i stłoczonej w woskowiny. Ten rodzaj ubytku jest z powodzeniem leczony farmakologicznie lub chirurgicznie, traktowany jest zatem jako wada przejściowa, tymczasowa.

Niedosłuch zmysłowo-nerwowy (odbiorczy)

Ubytek klasyfikujący się jako niedosłuch zmysłowo-nerwowy, to inaczej wada słuchu na poziomie odbiorczym. Najczęściej jego przyczyną jest uszkodzenie rzęsek słuchowych, czyli komórek czuciowych występujących w ślimaku. Odpowiadają one za przekształcenie odbieranych drgań w impuls nerwowy, który następnie przekazywany jest do mózgu. W wyniku ubytku, proces ten nie zachodzi w sposób prawidłowy (lub nie zachodzi w ogóle). Ten rodzaj ubytku słuchu obejmuje zmiany w obrębie ucha wewnętrznego powstałe np. w wyniku uszkodzeń mechanicznych (wada nabyta). Może przejawiać się również jako wada pierwotna - czyli wrodzona.

Istnieje również odmiana pozaślimakowa niedosłuchu zmysłowo-nerwowego - wówczas przyczyną ubytku jest uszkodzenie nerwu słuchowego.

Ubytek słuchu na poziomie odbiorczym jest niestety trwałą wadą, której nie da się wyleczyć. Jedynym sposobem na uzyskanie zadowalającej jakości słuchu jest użytkowanie aparatów słuchowych.

Niedosłuch mieszany

Jak sama nazwa może nam sygnalizować, ten rodzaj ubytku słuchu łączy w sobie elementy niedosłuchu odbiorczego oraz przewodzeniowego. Jego genezą są zatem uszkodzenia lub dysfunkcje dotyczące zarówno ucha środkowego, jak i ucha wewnętrznego.

Niedosłuch centralny

Inaczej: centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD). Ten ubytek słuchu nie dotyczy dysfunkcji w obrębie naszych uszu, lecz ośrodkowego układu nerwowego. Oznacza to, że choć uszy pracują w sposób prawidłowy i wzorowo wykonują swoje zadanie - impulsy nerwowe przekazywane do mózgu nie są odbierane i opracowywane, a następnie przekształcane w informację akustyczną. Pacjent z niedosłuchem nie rozpoznaje zatem dźwięków.

Pierwotny ubytek słuchu to wada wrodzona. Niedosłuch u dzieci diagnozowany jest najczęściej po zaobserwowaniu nietypowych zachowań, np. braku reakcji na zawołanie rodzica, w późniejszym wieku zaś trudności w nauce. Jeśli ubytek słuchu jest duży, maluch będzie miał poważne problemy na poziomie nauki mowy - często niepokojącym opiekunów objawem jest fakt, iż dziecko zaczyna mówić znacznie później, niż jego rówieśnicy. Dzieje się tak, ponieważ młody człowiek uczy się mowy na podstawie słyszanych dźwięków - powtarza monosylaby, które wyłapuje z rozmów odbywających się w najbliższym otoczeniu. Jeżeli zaś odbiera dźwięki w sposób zniekształcony, nie jest w stanie prawidłowo się ich uczyć.

W przypadku wad nabytych, przyczyn może być wiele - od mechanicznych uszkodzeń powstałych w wyniku np. wypadku czy nagłego dźwięku o bardzo dużym natężeniu (ekstremalnym przykładem jest eksplozja), po zaniedbane infekcje, które nierzadko stanowią również przyczyny utraty słuchu.

Zahnert T., The differential diagnosis of hearing loss, Deutsches ärzteblatt international, 2011, 108(25), 433

Lasak J. M., Allen P., McVay T., Lewis D., Hearing loss: diagnosis and management, Primary Care: Clinics in Office Practice, 2014, 41(1), 19-31

Most T., The effects of degree and type of hearing loss on children's performance in class, Deafness & Education International, 2004, 6(3), 154-166

Bance M., Hearing and aging, CMAj, 2007, 176(7), 925-927

Zeng F. G., Djalilian H., Hearing impairment, The Oxford Handbook of Auditory Science, 2010, 3, 325-347

Neumann K., & Stephens D., Definitions of types of hearing impairment: a discussion paper, Folia Phoniatrica et Logopaedica, 2011, 63(1), 43-48

Kanjikar S., Doddamani A., Malige R., Reddy N., Audiometric analysis of type and degree of hearing impairment and its demographic correlation: A retrospective study, Journal of Advanced Clinical and Research Insights, 2015, 2(5), 189-192

Steinberg J. C., Gardner M. B., The dependence of hearing impairment on sound intensity, The Journal of the Acoustical Society of America, 9(1), 11-23

Artykuły zamieszczone na tej stronie są przeznaczone wyłącznie do ogólnych informacji na tematy związane z akustyką słuchu i nie mogą być wykorzystywane do celów autodiagnozy. Nie nadają się do zastąpienia profesjonalnej porady, badań i/lub leczenia przez przeszkolonych i uznanych lekarzy i/lub ewentualnie innych specjalistów pracujących w sektorze ochrony zdrowia i nie stanowią rekomendacji ani oceny procedur diagnostycznych lub terapeutycznych.Prosimy o kontakt w sprawie indywidualnego stanu zdrowia, pytania i problemy skonsultuj się z lekarzem lub ekspertem. Odpowiedzialność za treść linków zewnętrznych jest wyłączona.